Sygnały uspokajające - sposób w jaki komunikują się psy aby zapobiec konfliktom.

„Mój pies jest tak mądry, że tylko mówić nie umie – jakże często zdanie to pada z ust ludzi, którym wydaje się, że doskonale znają swojego pupila. Tymczasem nic bardziej błędnego – nasz pies „mówi”! Wprawdzie nie w znaczeniu werbalnym, za to posiada wrodzoną umiejętność posługiwania się rozwiniętym systemem sygnałów mowy ciała. Za ich pomocą komunikuje się nie tylko z innymi psami, ale również z istotami spoza swojego gatunku. Znajomość sygnałów uspokajających, jak je nazwała Turid, ułatwi nam wzajemne zrozumienie, nie tylko na placu szkoleniowym, ale przede wszystkim w życiu codziennym. Pozwoli nam poznać pasjonujący świat psów.”

- „Sygnały uspokajające” Turid Rugaas

Dogadanie się z własnym psem to sprawa najwyższej wagi w relacji psio-ludzkiej dlatego dziś chcę wam trochę przybliżyć ten temat. Zazwyczaj nie zastanawiamy się czy pies poprzez swoją mowę ciała chce Nam lub innym uczestnikom danej interakcji coś przekazać czy po prostu tak się zachowuje. Ludzie często nie zdają sobie sprawy, że na przykład wysuwanie języka czy tarzanie się jest oznaką stresu i bagatelizują ów kwestię, która ma kluczowe znaczenie! Psy żyjąc na co dzień z ludźmi zatracają umiejętność posługiwania się językiem swoich przodków ale nie do końca, gdyż nadal możemy zaobserwować subtelne ale czytelne sygnały wysyłane przez nasze czworonogi, dzięki którym komunikują się z innymi.

Czytaj swojego psa

Czy wiesz, że psy wysyłają sygnały uspokajające? Czy wiesz jak ważne jest to w dobrej komunikacji? Zapewne nie wszyscy z was posiadają taką wiedzę dlatego pragnę zgłębić ten temat specjalnie dla was, bo nie jest to takie skomplikowane na jakie wygląda i warto wiedzieć co pies ma do „powiedzenia”. Sygnały uspokajające jak sama nazwa wskazuje są po to by uspokoić przeciwnika i uniknąć konfliktów. Szereg gestów jakie wykonują psy za pomocą mowy ciała pomaga im w porozumiewaniu się na co dzień i dzięki nim możemy „czytać” i lepiej rozumieć emocje swojego pupila co za tym idzie pomagać mu w stresowych sytuacjach.

Sygnały uspokajające

Odwracanie głowy bokiem – w sytuacji dyskomfortu pies ustawia głowę bokiem zarówno do psa jak i człowieka, co sygnalizować może m.in. zdenerwowanie lub lęk. Co możesz zrobić? Widząc tak ustawionego psa wystarczy, że odwrócisz głowę w bok co da czytelny sygnał, że nie stanowisz dla niego zagrożenia. 

Oblizywanie nosa – przypomina to raczej szybkie wysuwanie języka i sygnalizuje, iż pies znalazł się w sytuacji stresowej z której pragnie wyjść bez opresji. Jeśli chcesz mu pomóc obliż lekko wargi, a zrozumie że nie czeka go nic złego.

Zastygnięcie – pies zamiera bez ruchu w sytuacji stresowej. Pomocna będzie tutaj odrobina empatii ale na pewno nie zdenerwowanie. Gdy twój pupil tak się zachowuje pomóż mu swą cierpliwością spróbuj odwrócić jego uwagę np. za pomocą sygnału neutralnego aby przerwać mu ten stan dość delikatnie. Trzeba bardzo umiejętnie wyprowadzić psa z takiej opresji gdyż łatwo jest też wzmocnić takie zachowanie…

Mruganie – występuje często, gdy pies już nie ma możliwości ruszania głową. Gdy już dojdzie do sytuacji ekstremalnego stresu warto więc mrugać do psa co powinno pomóc w uspokojeniu jego nerwów.

Mrużenie oczu – sytuacja taka ma miejsce często podczas wpatrywania się i służy tak jak wszystkie sygnały do zażegnania konfliktu. Nie patrz jednak psu prosto w oczy bo dasz całkowicie odwrotny znak, że wyzywasz go na pojedynek.

Wolne poruszanie się – jak wyżej pies znalazł się w ciężkiej dla niego sytuacji i pragnie uniknąć bójki. Odpowiedz mu łagodnością gestów i kroków, a powinien lepiej się poczuć.

Chodzenie po łuku – psy nie posiadające złych zamiarów nie podchodzą do siebie frontalnie i my także powinniśmy tego unikać.

Siadanie – kolejny przykład dużego dyskomfortu. Pies siadając oczekuje co może go spotkać ze strony przeciwnika.

Wąchanie nawierzchni – pies nagle zaczyna udawać, że coś w trawie go zainteresowało i przekierowuje swoją uwagę właśnie tam. Wąchając teren daje znać, że nie ma nic złego na myśli.

Odwracanie się – może być bokiem albo tyłem do przeciwnika. Jest to jeden z silniejszych sygnałów jakie może wysłać pies i jakie my możemy wysłać psu gdy jakieś zachowanie przekracza normy przyzwoitości i chcemy aby zaczął zachowywać się poprawnie unikając przy tym konfliktów.

Rozdzielanie – często podczas niepożądanego zachowania można to dobrze zaobserwować gdy pomiędzy dwa psy trzeci wkracza do akcji przecinając im drogę lub pole widzenia w celu zapobiegnięcia konfliktom. Ty możesz zrobić to samo aby wspomóc pupila.

Ukłon – zapraszający do zabawy i łagodzący obyczaje rywala. Po co się bić podczas gdy można się pobawić.

Leżenie – może wyglądać dwojako albo pies kładzie się na plecach i oznacza to submisję albo na brzuchu co daje do zrozumienia innym niżej postawionym psom w hierarchii, że „nie stwarzam dla ciebie zagrożenia, wyluzuj się”.

Ziewanie – sygnalizuje innym zdenerwowanie psa i jak reszta sygnałów ma na celu uspokojenie siebie i innych oraz rozładowanie napięcia. Ziewnij do psa, a pomożesz mu wyeliminować stres.

Machanie ogonem – pies macha lekko aby uspokoić skołatane nerwy swoje i innych. Proszę jednak pamiętać, że machanie może być różne i np. szybkie machanie końcówką ogona będzie znaczyć już coś zupełnie innego i należy zwracać na to uwagę w psiej interakcji.

Do wyżej wymienionych sygnałów należą jeszcze: „uśmiech”, znaczenie terenu, podnoszenie łapy, mlaskanie, „mina szczeniaka”oraz dziecinne zachowania u psów dorosłych. Wszystkie te sygnały  służą tak samo jak reszta do uspokojenia i uniknięcia konfliktów.

Pamiętajmy, że wszystkie sygnały występują podczas sytuacji stresowych i jeśli inny pies lub człowiek ich nie uszanuje dochodzi do konfliktów. Naucz się więc czytać swojego psa aby lepiej wam się rozmawiało!



Jeśli chcesz zapoznać się głębiej z tematem polecam książkę Turid Rugaas.